भारतातील केंद्र सरकारच्या योजनांची यादी List of Union Government Schemes in India.

केंद्र सरकार ( Central Government ) ठराविक उद्दिष्टांसह वेळोवेळी विविध योजना (Scheme ) सुरू करते. या योजनांचा उद्देश गरीब, आर्थिकदृष्ट्या मागास, ग्रामीण लोक किंवा असुरक्षित वर्गाला लाभ मिळवून देणे हा आहे.

साधारणपणे, योजनेचा अर्थ म्हणजे, एखादा प्लॅन . रचना किंवा कृतीचा कार्यक्रम ज्यामध्ये अनेक लोकांचा समावेश असतो जो सरकारद्वारे तयार केला जातो. केंद्र सरकारची ( Central Government ) योजना म्हणजे राज्यपालांनी तयार केलेली योजना.

भारत सरकारने ( Indian Government ) सुरू केलेल्या योजना एकतर केंद्र किंवा राज्य विशिष्ट योजना आहेत. काही योजना (Scheme) केंद्र आणि राज्यांच्या सहकार्यातूनही राबवल्या जातात.

भारताच्या केंद्र सरकारच्या मंत्रालयांनी सुरू केलेल्या योजना केंद्र सरकारच्या योजना Government Scheme ) आहेत. या योजना देशामध्ये प्रचलित असलेल्या सामाजिक-आर्थिक समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.

काही योजनांची यादी खालील प्रमाणे ( Table of contents)

• भारतातील केंद्र सरकारच्या योजनांचा  उद्देश.
• वैयक्तिक व्यवसायासाठी केंद्र सरकारच्या योजनांची यादी.
• वैयक्तिक व्यवसायासाठी भारतीय सरकारच्या योजनांचे फायदे
• व्यवसायासाठी केंद्र सरकारच्या योजनांचा लाभ.

भारतातील केंद्र सरकारच्या योजनांची उद्दिष्टे. (Central government  Scheme Objectives )

केंद्र सरकारच्या विविध मंत्रालयांनी अनेक वेगवेगळ्या योजना सुरू केल्या आहेत. प्रत्येक योजनेची स्वतःची उद्दिष्टे असतात. परंतु या योजनांचा मुख्य उद्देश आर्थिक मदत प्रदान करणे हा आहे.

• समाजातील दुर्बल घटकांना शिक्षण व प्रशिक्षण देणे.
• समाजातील असुरक्षित घटकांना आर्थिक सुरक्षा प्रदान करणे.
• महिलांना, लघुउद्योगांना आर्थिक मदत करणे
• लोकांचे जीवनमान उंचावण्यासाठी.
• गरिबांची उन्नती.
• ग्रामीण व मागास भागाचा विकास.
• समाजातील विविध घटकांमधील आर्थिक विषमता कमी करणे.
• महिलांना समाजात त्यांच्या चांगल्या सहभागासाठी सक्षम बनवा.
• रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे.
• समाजातील दुर्बल घटकांना शिक्षण व प्रशिक्षण देणे.
• समाजातील असुरक्षित घटकांना आर्थिक सुरक्षा प्रदान करणे.
• महिलांना, लघुउद्योगांना आर्थिक मदत करणे

वैयक्तिक आणि व्यवसायांसाठी केंद्र सरकारच्या योजनांची यादी. List of Union Government Schemes for Individuals and Businesses.

केंद्र सरकारने विविध योजना सुरू केल्या आहेत. काही योजनांचा उद्देश व्यक्तींना सामाजिक-आर्थिक लाभ देणे हा असतो. काही योजनांचा उद्देश आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे आहे.

1. अटल पेन्शन योजना
2. उन्नत जीवन सर्वांसाठी परवडणारे एलईडी आणि उपकरणे (उजाला)
   आयुष्मान भारत योजना.
3. ग्रामीण कौशल्य योजना किंवा DDU-GKY
4. प्रधानमंत्री ग्रामीण आवास योजना
5. प्रधानमंत्री मातृत्व वंदना योजना
6. दीनदयाळ उपाध्याय अंत्योदय योजना
7. प्रधानमंत्री आदर्श ग्राम योजना
8. प्रधानमंत्री कौशल विकास योजना
9. प्रधानमंत्री सुरक्षा विमा योजना
10. प्रधानमंत्री जीवन ज्योती विमा योजना
11. प्रधानमंत्री जन धन योजना
12. राष्ट्रीय कृषी विकास योजना
13. प्रधानमंत्री आवास योजना
14. अंत्योदय अन्न योजना
15. स्वामीत्व योजना
16. ASPIRE योजना
17. अटल इनोव्हेशन मिशन
18. स्टार्टअप्ससाठी क्रेडिट हमी योजना (CGSS)
19. माध्यान्ह भोजन योजना
20. गुणक अनुदान योजना
21. स्किल इंडिया मिशन
22. स्टार्टअप इंडिया

वैयक्तिक उद्योगांसाठी केंद्र सरकारच्या योजनांचे फायदे. (List of Union Government Schemes for Individuals and Businesses)

वैयक्तिक उद्योग केंद्र सरकारच्या योजनांचे फायदे. (व्यक्ती आणि व्यवसायांसाठी केंद्र सरकारच्या योजनांची यादी)
केंद्र सरकार भारतातील व्यवसायांना मदत करण्यासाठी अनेक योजना सुरू करतात.
भारतातील नागरिकांच्या फायद्यासाठी केंद्र सरकारच्या विविध मंत्रालयांनी अनेक योजना सुरू केल्या आहेत. व्यक्तींसाठीच्या योजना प्रामुख्याने समाजाच्या असुरक्षित विभागांवर लक्ष केंद्रित करतात.

प्रशिक्षण आणि रोजगाराच्या संधी मिळविण्यासाठी सरकारी योजना व्यक्तींना फायदेशीर ठरतात. काही योजना कमीत कमी व्याजदरावर कर्ज मिळवण्यात, बँक खाते उघडण्यात मदत करतात . काही योजना महिलांच्या विकास आणि सक्षमीकरणावर केंद्रित आहेत. महिलांना स्वत:चा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी आर्थिक मदत पुरवते. मूलभूत शिक्षण देणाऱ्या योजना आहेत .

वैयक्तिक काही योजना एलईडी दिवे, पिण्याचे पाणी, अन्नधान्य वितरण, घरे, स्वच्छ वातावरण इत्यादी मूलभूत गरजा पुरवण्यावर लक्ष केंद्रित करतात.

उद्योगांसाठी केंद्र सरकारच्या योजनांचे फायदे ( Benefits of Union Government Schemes for Businesses)

केंद्र सरकारने विशेषतः भारतातील व्यवसायांना मदत करण्यासाठी अनेक योजना सुरू केल्या आहेत. या योजना व्यवसायात सुलभता आणतात आणि त्या बदल्यात अर्थव्यवस्था मजबूत करतात. म्हणून यासाठी योजना सुरू केलेल्या आहेत.

व्यवसायांसाठी अनेक योजना सवलतीच्या दरात कर्ज मिळवणे, कर्जावर क्रेडिट गॅरंटी मिळवणे, तंत्रज्ञानाच्या अपग्रेडेशनसाठी सबसिडी, उद्यम भांडवलाद्वारे समर्थन इत्यादी फायदे देतात.

अलीकडच्या अनेक योजना उद्योजकीय आणि प्रशिक्षण सुविधा, उत्पादन पायाभूत सुविधा निर्माण करून, महिलांसाठी प्रोत्साहन आणि अर्थव्यवस्थेद्वारे लहान प्रमाणात स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यास प्रोत्साहन देतात.

पुढील ब्लॉग मद्ये प्रत्येक योजनेची सविस्तर माहिती दिली जाईल त्यासाठी अपडेट रहा. आणि ही माहिती पुढे पाठवा. ब्लॉग आवडल्यास अभिप्राय द्यायला विसरून नका.

हे पण वाचा :
महाराष्ट्र सॅनिटरी नॅपकिन योजना २०२२- १० सॅनिटरी पॅड १ रु. Maharashtra  Sanitary Napkin Scheme 2022. 10 Sanitary Pads at 1 Rs.