Mashroom farming business Information in marathi: मशरूम शेती व्यवसाय कसा करावा – सरकारी अनुदानासह मशरूम फार्मिंग व्यवसाय करा.

Mashroom farming business: आपला देश भारत हा कृषीप्रधान देश आहे, आपल्या देशात शेती मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. आज आपण शेतीशी संबंधित विषयावर बोलणार आहोत. आज आपण मशरूम शेती व्यवसाय कसा सुरू करावा याबद्दल बोलणार आहोत . तुम्ही शेतकरी असाल किंवा काही साईड बिझनेस करायचा असेल तर. त्यामुळे मशरूम फार्मिंग व्यवसाय व्यवसाय तुमच्यासाठी खूप फायदेशीर ठरू शकतो. 

हा व्यवसाय तुम्ही लहान आणि मोठ्या दोन्ही प्रकारे सुरू करू शकता. यातील गुंतवणुकीबद्दल बोलायचे झाले तर हा असाच एक व्यवसाय आहे. ज्यामध्ये तुम्ही स्वतःनुसार किती गुंतवणूक करायची हे ठरवू शकता. उत्तर प्रदेश, राजस्थान, हरियाणा तसेच महाराष्ट्र यांसारख्या अनेक ठिकाणी मशरूमची लागवड केली जाते, याशिवाय जगभरात मशरूमची लागवड मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. 

मशरूम म्हणजे काय ?

तुमच्यापैकी बहुतेकांना माहित असेलच की मशरूम म्हणजे काय? पण ज्यांना मशरूम म्हणजे काय हे माहीत नाही. मी त्यांना सांगतो की मशरूम फक्त एक प्रकारची वनस्पती आहे. जे उघड्या छत्रीसारखे दिसते. बरेच लोक ते मांस म्हणून पाहतात परंतु ते शुद्ध शाकाहारी आहे. मशरूममध्ये मोठ्या प्रमाणात प्रथिने आणि व्हिटॅमिन सी आणि व्हिटॅमिन डी असते. 

मशरूमचे प्रकार आणि फायदे.

मशरूम फार्मिंग बिझनेस हिंदी- शास्त्रज्ञांच्या मते, जगभरात मशरूमच्या सुमारे 10,000 प्रजाती आढळतात . त्यापैकी 75 प्रजाती कृत्रिम लागवडीसाठी योग्य मानल्या जातात. भारतातही मशरूमच्या अनेक प्रजाती आढळतात. परंतु येथील हवामानानुसार येथे फक्त तीन प्रकारच्या मशरूमची लागवड केली जाते. 

1. बटण मशरूम
2. ऑयस्टर मशरूम (ऑयस्टर मशरूम)
3. पॅडी स्ट्रॉ मशरूम

मशरूमचे फायदे काय आहेत? मशरूम शेती व्यवसाय म्हणजे काय?

• मशरूममध्ये भरपूर प्रमाणात अँटी-ऑक्सिडेंट असतात. 
• मशरूममध्ये व्हिटॅमिन डी असते जे हाडे मजबूत करण्यासाठी उपयुक्त आहे. 
• मशरूममध्ये कार्बोहायड्रेट्स कमी प्रमाणात असतात, ज्यामुळे वजन आणि रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित राहते. 
• मशरूममध्ये कोलेस्टेरॉल खूप कमी असते. यामुळे लवकर भूक लागत नाही. 

हेही वाचा : Almond Farming information in marathi : बादाम शेती, ती कशी केली जाते, भारतातील बदाम शेतीमध्ये किती कमाई होते.

मशरूम शेती व्यवसाय (Mashroom farming business) कसा सुरू करावा

मशरूम फार्मिंग व्यवसाय कसा सुरू करावा- हा व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी, तुम्ही मशरूम शेतीचे प्रशिक्षण घेतले पाहिजे. अशा कोणत्याही व्यक्तीकडून तुम्ही मशरूम लागवडीचे प्रशिक्षण घेऊ शकता. ज्यांनी मशरूम शेती केली आहे किंवा तुम्ही कोणत्याही शासकीय प्रशिक्षण केंद्रात जाऊन त्यासाठी प्रशिक्षण घेऊ शकता. शासन या व्यवसायांतर्गत लहान शेतकऱ्यांना अनुदान व मोफत प्रशिक्षणही देत ​​आहे. आज सरकारने अनेक प्रशिक्षण केंद्रे उघडली आहेत जिथे तुम्हाला मशरूम फार्मिंग व्यवसाय हिंदी या व्यवसायाशी संबंधित सर्व माहिती मिळू शकते. 

मशरूम लागवडीसाठी जागा निवडा 

तुमचे प्रशिक्षण पूर्ण झाले की तुम्ही हा व्यवसाय करू शकता. मशरूमची लागवड करण्यासाठी, आपण प्रथम जागा निवडणे आवश्यक आहे. हा व्यवसाय तुम्ही लहान आणि मोठ्या दोन्ही स्तरांवरून करू शकता. जर तुमच्याकडे शेत असेल तर तुम्ही तुमच्या शेतात मशरूमची लागवड देखील करू शकता. याशिवाय तुमच्याकडे शेती नाही आणि तुम्ही घरबसल्याही करू शकता. 

आज अनेकजण घरबसल्या मशरूमची लागवड करत आहेत. यामध्ये तुम्हाला 300 स्क्वेअर फूट जागा लागेल. जर तुम्ही तुमच्या शेतात हा व्यवसाय करत असाल तर तुम्हाला लाकडी शेड बनवावी लागेल. याचे कारण म्हणजे मशरूमची लागवड खुल्या आकाशात केली जात नाही. हे थंड वातावरणात केले जाते. 

मशरूम लागवडीसाठी साहित्य

मशरूम फार्मिंग तुम्हाला मशरूम फार्मिंग व्यवसायासाठी जास्त कच्च्या मालाची गरज नाही. या व्यवसायात तुम्हाला मशरूमच्या बिया मिळतील जे ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन मार्केटमध्ये सहज उपलब्ध आहेत. याशिवाय तुम्हाला तण, कंपोस्ट, खत, कीटकनाशके इत्यादी गोष्टींची आवश्यकता असेल. मशरूम फार्मिंग व्यवसाय हिंदी. जर आपण त्यांच्या किंमतीबद्दल बोललो, तर तुम्हाला बटण मशरूमचे बियाणे 100 ते 150 रुपयांना अर्धा किलोसाठी मिळतात. कंपनीनुसार त्याची किंमत कमी किंवा जास्त असू शकते. 

लहान प्रमाणात मशरूम शेती कशी करावी

जसे मी तुम्हाला काही काळापूर्वी सांगितले होते की तुम्ही हा व्यवसाय लहान आणि मोठ्या दोन्ही प्रकारे करू शकता. आता आपण हा व्यवसाय (mashroom farming business) अल्प प्रमाणात कसा करू शकता याबद्दल बोलूया. स्मॉल स्केल म्हणजे तुम्हाला जास्त जागेची गरज नाही तसेच तुम्हाला जास्त गुंतवणुकीची गरज नाही. तुमच्याकडे खुली जागा असली तरी तुम्ही हा व्यवसाय करू शकता. 

तुम्हाला फक्त मोकळ्या जागेत पॅक केलेले लाकडी शेड बनवायचे आहे. याशिवाय ज्यांच्याकडे रिकाम्या खोल्या आहेत ते तिथे हा व्यवसाय करू शकतात. मशरूम फार्मिंग तुम्ही ते छोट्या प्रमाणावर करा किंवा मोठ्या प्रमाणावर करा, शेती सारखीच आहे. याचा अर्थ मशरूमच्या पेरणीत काही फरक नाही, म्हणून मी मशरूम कसे लावायचे ते नंतर सांगेन. 

मशरूमची लागवड मोठ्या प्रमाणावर कशी करावी

Mashroom farming business – जर तुम्हाला हा व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर करायचा असेल. त्यामुळे यासाठी तुम्हाला आणखी थोडी गुंतवणूक करावी लागेल. यामध्ये तुम्हाला थोडी मोठी जागा लागेल, त्यासोबत तुम्हाला जास्त बियाणे आणि कंपोस्ट खरेदी करावे लागेल. यासाठी मी तुम्हाला तुमची स्वतःची शेती असल्यास कल्पना देतो. त्यात तुम्ही मशरूमची लागवड करू शकता, पण एक गोष्ट लक्षात ठेवा की तुम्हाला त्यात शेड बनवायची आहे. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे मशरूमच्या लागवडीसाठी ओलावा अत्यंत आवश्यक आहे.

मशरूम लागवड प्रक्रिया 

मशरूम लागवडीसाठी कंपोस्टिंग 

जसे मी तुम्हाला काही वेळापूर्वी सांगितले होते की मशरूमच्या लागवडीसाठी खत खूप महत्वाचे आहे. तुम्ही थेट बाजारातून कंपोझिट खरेदी करू शकता किंवा गहू, भाताचा पेंढा वापरून बनवू शकता. हे खत तयार करण्यासाठी, तुम्हाला प्रथम 1500 लिटर पाणी लागेल, ज्यामध्ये तुम्हाला 1.5 किलो फॉर्मेलिन आणि 150 ग्रॅम बॅबिस्टिन घालावे लागेल.

हे असे आहे की तुमचा पेंढा जंतूमुक्त होऊ शकेल जेणेकरून तुमचे मशरूमचे पीक चांगले वाढू शकेल. यानंतर, तुम्हाला त्यात 1 क्विंटल, 50 किलो गव्हाचा पेंढा घालून चांगले मिसळावे लागेल. त्यानंतर काही काळ झाकून ठेवावे लागते. अशा प्रकारे तुमचे कंपोस्ट तयार केले जाते, हे कंपोस्ट मशरूम वाढण्यासाठी तयार आहे. 

मशरूम बियाणे पेरणी मशरूम शेती व्यवसाय

तुमची भुसी तयार झाली की त्यानंतर पेरणीची पाळी येते, त्यासाठी प्रथम भुसा खाली जमिनीवर पसरवावा लागतो. जेणेकरून तुमचा पेंढा हवेच्या संपर्कात येऊ शकेल, त्यानंतर तुमची पेरणीची प्रक्रिया सुरू होईल. पेरणीसाठी सर्वप्रथम पॉलिथिन पिशवी घ्यावी लागते. यानंतर, सर्वप्रथम तुम्हाला त्या पॉलिथिन पिशवीत थोडा पेंढा घालावा लागेल. 

यानंतर तुम्हाला पेंढ्याच्या वर बिया टाकाव्या लागतील. अशा प्रकारे तुम्हाला ही प्रक्रिया 3 ते 5 वेळा करावी लागेल. यानंतर तुम्हाला पॉलिथीन बांधावे लागेल. यानंतर तुम्हाला पॉलिथिनला तळापासून छिद्र करावे लागेल जेणेकरून तुमचे पाणी निघून जाईल. या सगळ्यानंतर तुमची पेरणी इथेच संपते. तुम्ही बनवलेल्या छोट्या छिद्रातून मशरूमची झाडे बाहेर येतात. त्यामुळे आता तुम्हाला मशरूमची पेरणी कशी होते हे समजले असेल.

मशरूम शेती व्यवसायाची (Mashroom farming business) कापणी केव्हा आणि कशी करावी

यानंतर, सुमारे 15 दिवस पीक वाऱ्याच्या संपर्कात येऊ नये. त्यानंतर 15 दिवसांनी तुम्ही या खोल्या उघड्या ठेवू शकता. या पिकाच्या दरम्यान, आपल्याला खोलीच्या आर्द्रतेकडे विशेष लक्ष द्यावे लागेल. या पिकाला अतिशय थंड वातावरणाची गरज असते. 20 ते 30 अंश तापमान मशरूमचे पीक चांगले वाढवण्यासाठी चांगले आहे.

या कारणास्तव, लोक हिवाळ्यात अधिक लागवड करण्यास प्राधान्य देतात. पेरणीनंतर 15 दिवसांनी तुम्ही मशरूमचे पीक पाहू शकता. मशरूमचे पीक कधी काढायचे याबद्दल बोलूया. हे पीक 30 ते 40 दिवसांत काढता येते, म्हणजे पीक काढणीस योग्य आहे. यानंतर आपण आपल्या हाताने ते सहजपणे तोडू शकता. 

मशरूम लागवडीत किती गुंतवणूक आहे

मशरूम फार्मिंग व्यवसायाची किंमत- सर्वप्रथम, या व्यवसायात तुमची गुंतवणूक कोठे जात आहे याबद्दल बोलूया. तुमच्या या व्यवसायात, गुंतवणुकीचा वापर जमीन बांधण्यासाठी आणि पिकासाठी वापरल्या जाणार्‍या सामाना मध्ये केला जातो. जसे मशरूम बियाणे, खते, कीटकनाशक इ. जर तुम्ही छोट्या प्रमाणावर व्यवसाय करत असाल तर तुम्हाला 10 हजार ते 40 हजारांची गुंतवणूक करावी लागेल. जर तुम्ही हा व्यवसाय यापेक्षा मोठ्या स्तरावर केला तर तुम्हाला 40 हजार ते 1.5 लाखांपर्यंत गुंतवणूक करावी लागेल. 

मशरूम कुठे विकायचे

आज मशरूमची मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढत आहे. तुम्ही मंडईत मशरूम विकू शकता, याशिवाय आज अनेक हॉटेल्स मशरूम वापरतात. तुम्ही तुमचा मशरूम त्यांना विकू शकता, याशिवाय तुम्ही अनेक औषध कंपन्यांशीही संपर्क साधू शकता. या व्यतिरिक्त, माझ्या मते, सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे तुम्ही स्वतःचा मशरूम सूप (Mashroom farming business) व्यवसाय करू शकता. 

तुम्ही मशरूम सूपचा व्यवसायही करू शकता. 

याशिवाय तुम्ही तुमचा स्वतःचा मशरूम सूपचा व्यवसायही करू शकता. यासाठी सर्वप्रथम तुम्हाला मशरूम सूप कसा बनवायचा हे शिकून घ्यावे लागेल. तुम्ही स्वतःच्या मशरूमने मशरूम सूपचा व्यवसाय करू शकता. हे शहरात खूप विकले जाते नाहीतर तुम्ही मशरूम सूप विकणाऱ्या व्यक्तीला मशरूम विकू शकता. अशा प्रकारे तुम्ही मशरूम विकू शकता. 

मशरूम व्यवसायात किती नफा होईल

मशरूम फार्मिंग व्यवसायाचा नफा (Mashroom farming business profit ) – आता आपण या व्यवसायात किती नफा मिळवू शकता याबद्दल बोलूया. मशरूम व्यवसायात तुम्हाला खूप चांगला नफा मिळतो. आज बाजारात बटन मशरूमची किंमत सुमारे 300 रुपये आहे, याचा अर्थ असा की जर तुम्ही एका महिन्यात 300 किलो मशरूम पिकवले तर. त्यामुळे तुम्हाला किमान 90,000 चा फायदा होऊ शकतो. मी तुम्हाला सरासरी सांगितले आहे, तुम्ही या व्यवसायातून यापेक्षा जास्त पैसे कमवू शकता.

 मशरूम लागवडीसाठी सरकारी अनुदान 

मशरूमच्या लागवडीसाठी सरकारी अनुदान – सध्या महाराष्ट्र तसेच इतर राज्यांमध्ये मशरूम पिकवण्याचे प्रशिक्षण दिले जात आहे. एवढेच नाही तर मशरूम लागवडीसाठी कर्ज देण्याच्या योजनाही सरकारने आखल्या आहेत. या योजनेबद्दल अधिक माहिती तुम्ही https://www.nabard.org या वेबसाइटवरून मिळवू शकता. तुम्हाला व्यवसायाचा प्रस्ताव द्यावा लागेल आणि सरकारी कार्यालयात जावे लागेल. तुम्हाला पॅन कार्ड, आधार कार्ड, रहिवासी प्रमाणपत्र आणि बँक खात्याची माहिती द्यावी लागेल. असे केल्याने तुम्हाला  सरकारकडून सबसिडी  दिली जाईल . जर तुम्ही लहान शेतकरी असाल तर मशरूम फळांच्या प्रत्येक पिशवीवर 40 टक्के आणि सामान्य व्यक्तीसाठी 20 टक्के पर्यंत अनुदान दिले जाईल. तुम्हाला या व्यवसायात मशरूम फार्मिंग बिझनेसमध्ये सबसिडी नको असेल तर तुम्हाला त्याची नोंदणी किंवा नोंदणी करण्याची गरज नाही.

मशरूम शेती व्यवसाय- या व्यवसायात अनुदान देऊन लहान शेतकऱ्यांना मदत केली जात आहे. अनुदानाव्यतिरिक्त शासनाकडून मोफत प्रशिक्षणाची सुविधाही उपलब्ध करून दिली जात आहे. त्यासाठी सरकारने अनेक प्रशिक्षण केंद्रे उघडली आहेत. जिथे तुम्हाला मशरूम वाढवण्याच्या सर्व तंत्रांबद्दल शिकवले जाईल.

Mashroom farming business संबंधित माहितीतून तुम्हाला काही शिकायला मिळाले, तर शेअर करा, धन्यवाद.

हे पण वाचा : मधमाशी पालन कसे करावे, मधनिर्मिती, खर्च, नफा जाणून घ्या संपूर्ण माहिती.

Home Page	Click Here
ग्रुप जॉइन करण्यासाठी येथे क्लिक करा  :	Click Here